Hàng trăm năm qua, giới thủy thủ di truyền tai nhau về một tình trạng kỳ bí xảy ra ngoài đại dương xa thẳm: Vào ban đêm, khi đang chèo thuyền/lái tàu, thủy thủ nhìn thấy dải ánh dài sáng đục, màu xanh, phát sáng ở giữa khu vực biển bao la. Số đông thủy thủ thời xưa cảm biết kinh sợ khi nhìn biết thứ ánh sáng tựa "ma trơi" trên biển vào ban đêm này.
Vì không ai giải thích được điều này nên những người không được chứng kiến nhận thấy, thủy thủ bởi đói, mệt đã hoa mắt nhìn lầm. Phần lớn thế kỷ qua đi, tới thời hiện đại, giới đi biển vẫn đồn đoán về dải sáng khổng lồ, kỳ lạ chỉ mọc vào ban đêm trên biển. Điểm chung sau các sự việc này là không ai có thể giải thích được.
"The Milk Sea" khiến giới thủy thủ đồn đoán đa số. (Ảnh minh họa).
Tuy nhiên, nhà văn người Pháp chuyên viết truyện khoa học viễn tưởng - Jules Verne (1828 - 1905), tác giả cuốn "Hai vạn dặm dưới đáy biển" (1870), đã không bỏ qua hiện tường kỳ lạ này và ông nói nó với thuật ngữ "The Milk Sea". Và nó mọc khá nhiều tại khu vực Ấn Độ Dương.
135 năm sau: Giới khoa học bắt đầu tìm hiểu thực hư
Năm 2005, một nhóm những nhà khoa học vì Tiến sĩ Steven Miller thuộc Phòng thí nghiệm Nghiên cứu Hải quân tại Monterey, California (Mỹ) dẫn đầu, quyết định tìm biết thực hư về dải sáng kỳ lạ trên biển.
Họ dùng dữ liệu thu thập từ các cảm biến vệ tinh để xác nhận nếu "The Milk Sea" được báo cáo năm 1995 tại một tàu buôn của Anh (là S.S. Lima) ở phía tây bắc Ấn Độ Dương.
Ngày 25/1/1995, tàu Lima báo cáo "vào một đêm không trăng, kỹ thuật phía đông bờ biển Somalia 150 hải lý, thủy thủ trên tàu xuất hiện ánh sáng trắng xanh tại con đường chân trời. Sau 15 phút di chuyển, cả con tàu được dải sáng kỳ lạ bao xung quanh. Dải sáng khổng lồ thường mọc làm cho con tàu đang lướt nhẹ trên một dải mây trắng..."
Tiến sĩ Miller và những cộng sự đã dùng Chương trình Vệ tinh Khí tượng Quốc phòng (DMSP) và những vệ tinh quay quanh cực của nó để khám phá trường hợp kỳ lạ mà thủy thủ đoàn của Lima mô tả.
Hình ảnh dải sáng trắng xanh được vệ tinh chụp lại.
Hình ảnh ghi lại được từ những vệ tinh cho hiểu, trên vùng biển Tây Bắc Ấn Độ Dương mọc dải ánh sáng khổng lồ, có kích thước tương đương tiểu bang Connecticut của Mỹ (diện tích 14.357 km²), trên vùng biển đêm vào đúng thời điểm mà S.S. Lima ghi lại.
Giải mã trường hợp bí ẩn trăm năm
Sau khi khẳng định các câu chuyện mà giới thủy thủ truyền tai nhau về dải sáng khổng lồ trên biển là có thật, giới nhà khọc bắt đầu nghiên cứu để tìm cho rằng lý do của hiện tượng này.
Sau khi lấy được những mẫu nước tại vùng thường mọc dải sáng trắng xanh khổng lồ, giới khoa học phát hiện trong các mẫu nước này có sự hiện diện của loại vi khuẩn phát quang sinh học trong nước, có tên khoa học là Vibrio harveyi.
Nghiên cứu cho cho rằng, vi khuẩn Vibrio harveyi khác với Dinoflagellates (loại tảo dẫn đến hiện tượng thủy triều đỏ): tình trạng như Dinoflagellates phát ra các tia sáng ngắn thì Vibrio harveyi sinh ra loại ánh sáng mờ nhạt thế nhưng bền vững hơn.
Sở dĩ có điều này là vì vi khuẩn Vibrio harveyi dùng hai chất trong phản ứng hóa học để tạo ta ánh sáng: Một là chất luciferin hay chất tạo ra ánh sáng; Hai là luciferase, một loại enzyme xúc tác cho quá trình oxy hóa của luciferin, rồi tạo ra ánh sáng như một sản phẩm phụ.
Hình ảnh dưới kính hiển vi của vi khuẩn phát quang Vibrio harveyi.
Không giống như Dinoflagellates phát quang để tránh kẻ thù, vi khuẩn Vibrio harveyi phát quang để "săn" cá! Thứ ánh sáng mà loài vi khuẩn này tạo ra rất thu hút những loài cá. Khi được cá nuốt vào bụng, những vi khuẩn này này trôi vào trong ruột cá - đó là "ngôi nhà" rất yêu thích của Vibrio harveyi.
Thách thức còn bỏ ngỏ...
Điểm khó cho rằng của giới khoa học là bản thân một vi khuẩn phát quang có ánh sáng rất mờ nhạt, và để tạo được dải ánh sáng khổng lồ như thế, phải cần đến hàng chục tỷ tỷ con vi khuẩn tập trung lại với nhau. Việc vi khuẩn tập trung lại với nhau với mật độ dày bất thường như vậy, khoa học vẫn chưa giải thích được rõ ràng.
Tiến sĩ Miller nhận định, với hệ thống vệ tinh tiên tiến hơn số đông thời nay, ông hy vọng, những vùng biển phát quang sẽ được vệ tinh ghi lại số đông hơn nữa, điều này tạo cơ hội cho các nhà sinh vật có được câu trả lời dứt khoát hơn đằng sau cảnh tượng kỳ lạ này!
Tin tức khác:
Những nguy cơ tiềm ẩn khi sử dụng chăn, ra, gối, nệm cũ
0 Nhận xét:
Đăng nhận xét